2024 yılının ilk yarısı, merkez bankalarının faiz politikalarında yaptığı değişikliklerle dikkat çekti. Küresel enflasyon endişeleri hafiflerken, bazı ülkelerin merkez bankaları faiz oranlarında önemli değişikliklere gitti. Avrupa ve İsviçre merkez bankaları faiz indirimi yaparken, Türkiye ve Japonya merkez bankaları faiz artırımı gerçekleştirdi.
Fed: Faiz Oranı 2001’den Beri En Yüksek Seviyede
Amerika Birleşik Devletleri Merkez Bankası (Fed), 2024’ün ilk yarısında faiz oranlarını sabit tutarak, 2022’den itibaren uyguladığı sıkı para politikasını sürdürdü. Mart 2022’den bu yana 11 faiz artırımı gerçekleştiren Fed, politika faizini yüzde 5,25-5,50 aralığında bıraktı. Enflasyon tahminlerini ise bu yıl için yüzde 2,4’ten yüzde 2,6’ya yükseltti. ABD’de yıllık enflasyon oranları ise ocakta yüzde 3,1, şubatta yüzde 3,2, martta yüzde 3,5, nisanda yüzde 3,4 ve mayısta yüzde 3,3 olarak gerçekleşti.
ECB: Beş Yıl Sonra İlk Faiz İndirimi
Avrupa Merkez Bankası (ECB), Temmuz 2022’den itibaren toplamda 450 baz puan artırdığı faiz oranlarını Haziran 2024’te 25 baz puan indirerek refinansman faizini yüzde 4,50’den 4,25’e, mevduat faizini yüzde 4’ten 3,75’e ve marjinal fonlama faizini yüzde 4,75’ten 4,50’ye çekti. ECB Başkanı Christine Lagarde, faiz indirimi kararının, gelecekteki yol haritasına olan güvenle alındığını belirtti. Euro Bölgesi’nde yıllık enflasyon ocakta yüzde 2,8 iken, mayısta yüzde 2,6’ya geriledi.
BoE: Faiz İndirimi Beklentisi
İngiltere Merkez Bankası (BoE), 2024’ün ilk yarısında para politikasını sabit tutarak politika faizini yüzde 5,25’te bıraktı. Ülkede enflasyon mayısta yıllık yüzde 3,2’den 2’ye geriledi. BoE’nin yılın ikinci yarısında faiz indirimine gitmesi beklenirken, Fed’e göre bu konuda daha yavaş hareket edeceği öngörülüyor.
BoJ: Negatif Faiz Dönemi Sona Erdi
Japonya Merkez Bankası (BoJ), 2024’ün ilk yarısında negatif faiz politikasına son vererek politika faizini yüzde 0 ila yüzde 0,1 aralığında sabit bıraktı. Mart ayında 17 yıl sonra ilk kez faiz artırımı yapan BoJ, enflasyonun ocakta yüzde 2,2’den mayısta yüzde 2,8’e yükselmesiyle dikkat çekti.
SNB: İki Faiz İndirimi
İsviçre Merkez Bankası (SNB), Mart 2024’te politika faizini 25 baz puan indirerek yüzde 1,50’ye çekti. Haziran ayında ise bir indirime daha giderek faizi yüzde 1,25’e düşürdü. Bu karar, SNB’nin son 9 yıldaki ilk faiz indirimi oldu.
Kanada Merkez Bankası: Dört Yıl Sonra İlk Faiz İndirimi
Kanada Merkez Bankası (BoC), Haziran 2024’te politika faizini 25 baz puan indirerek yüzde 4,75’e çekti. Bu adım, BoC’nin 4 yıl aradan sonra yaptığı ilk faiz indirimi olarak dikkat çekti.
TCMB: İki Faiz Artırımı
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), 2024’ün ilk yarısında iki kez faiz artırımı gerçekleştirdi. Ocak ayında politika faizini 250 baz puan artırarak yüzde 45’e, mart ayında ise 500 baz puan artışla yüzde 50’ye çıkardı. Yıllık enflasyon ocakta yüzde 64,86 iken, mayısta yüzde 75,45’e yükseldi.
Merkez bankalarının bu politikaları, küresel enflasyonun seyrini ve ekonomik istikrarı yakından etkiliyor. Yılın ikinci yarısında alınacak kararlar, piyasalarda yakından takip edilecek.